Nhà mạng phải hoàn thiện quy trình bảo vệ thông tin người dùng

Thời gian gần đây, việc phát tán, mua bán thông tin cá nhân trong đó có số thuê bao của người sử dụng dịch vụ viễn thông đang diễn ra công khai trên mạng (Ảnh minh họa)

Ngày 18/3/2016, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Bắc Son đã ký ban hành Chỉ thị 11/CT-BTTTTvề tăng cường bảo vệ bí mật thông tin cá nhân của người sử dụng dịch vụ và ngăn chặn việc mua bán, lưu thông SIM di động sai quy định.

Chỉ thị nêu rõ, thời gian gần đây việc mua bán thông tin cá nhân trong đó có số thuê bao của người sử dụng dịch vụ viễn thông đang diễn ra công khai trên mạng, đồng thời việc mua bán, lưu thông SIM thuê bao di động sai quy định vẫn tiếp tục diễn ra một cách phổ biến. Điều này một phần do các tổ chức trong đó có các doanh nghiệp viễn thông chưa tuân thủ nghiêm các quy định của pháp luật về bảo vệ bí mật thông tin riêng của khách hàng, một phần do sự thiếu ý thức trong việc tự bảo mật thông tin cá nhân và trách nhiệm đăng ký chính xác thông tin thuê bao của người sử dụng dịch vụ viễn thông. Việc vi phạm các quy định của pháp luật đang gây bức xúc ngày càng tăng trong xã hội và gây khó khăn cho công tác bảo đảm an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội.

Để tăng cường các biện pháp bảo vệ bí mật thông tin cá nhân của người sử dụng dịch vụ, ngăn chặn việc mua bán, lưu thông SIM thuê bao di động sai quy định, góp phần tiếp tục hạn chế việc phát tán tin nhắn rác, tại Chỉ thị 11 mới ban hành, Bộ trưởng Bộ TT&TT đã giao nhiệm vụ cụ thể cho các doanh nghiệp viễn thông; các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ gồm Cục An toàn thông tin, Cục Viễn thông, Thanh tra Bộ; cùng các Sở TT&TT.

Bên cạnh đó, các nhà mạng cũng được yêu cầu phải rà soát, hoàn thiện các quy định, quy trình bảo vệ thông tin và ngăn ngừa việc truy cập, sử dụng, tiết lộ, sửa đổi và phá hoại trái phép cơ sở dữ liệu thông tin cá nhân của người sử dụng dịch vụ viễn thông. Quy định rõ trách nhiệm của các cá nhân thuộc doanh nghiệp trong từng công đoạn quản lý và khai thác cơ sở dữ liệu thuê bao. Phổ biến, đào tạo và quán triệt các quy định, quy trình đó cho tất cả các cán bộ, công nhân viên có liên quan trực tiếp.

Cùng với việc triển khai các phương án để thực hiện nghiêm túc, chính xác và đầy đủ quy định tại Điều 5 Thông tư 04/2012/TT-BTTTT về quản lý thuê bao di động trả trước, theo đó doanh nghiệp: “không được kích hoạt dịch vụ di động trả trước cho thuê bao khi chính chủ thuê bao vẫn chưa thực hiện việc đăng ký thông tin thuê bao theo quy định”, các nhà mạng phải bổ sung quy định xử phạt và xử lý nghiêm các tổng đại lý bán SIM, đại lý bán SIM, các điểm đăng ký thông tin thuê bao và các cá nhân thuộc doanh nghiệp có hành vi kích hoạt SIM chưa đăng ký thông tin thuê bao, mua bán, lưu thông trên thị trường SIM sai quy định; mua bán, trao đổi, tiết lộ thông tin thuê bao trái pháp luật.

Đối với Cục An toàn thông tin, Bộ trưởng giao đơn vị này chủ trì phối hợp với các đơn vị có liên quan hướng dẫn, phổ biến và tổ chức triển khai thực hiện các quy định về bảo vệ thông tin cá nhân qui định tại  Luật an toàn thông tin mạng; Chủ trì thiết lập đường dây nóng, hộp thư điện tử, kênh tiếp nhận thông tin trực tuyến trên website và các kênh thông tin trực tuyến khác để tiếp nhận kiến nghị, phản ánh của tổ chức, cá nhân liên quan đến bảo đảm an toàn thông tin cá nhân trên mạng; Chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan chỉ đạo các doanh nghiệp viễn thông tăng cường quản lý, bảo đảm an toàn cho thông tin cá nhân của người sử dụng dịch vụ do doanh nghiệp quản lý, đồng thời rà soát lỗ hổng bảo mật của cơ sở dữ liệu về thông tin cá nhân do doanh nghiệp quản lý.

Cục An toàn thông tin cũng sẽ chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tổ chức kiểm tra đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc quản lý thông tin cá nhân của người sử dụng dịch vụ.

Thanh tra Bộ TT&TT có tránh nhiệm chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan nghiên cứu đề xuất, sửa đổi bổ sung Nghị định 174/2013/NĐ-CP theo hướng tăng chế tài xử phạt để nâng cao tính răn đe, phòng ngừa đối với các hành vi vi phạm pháp luật về thu thập, sử dụng, phát tán và kinh doanh trái pháp luật thông tin cá nhân của người sử dụng dịch vụ viễn thông và mua bán, lưu thông trên thị trường SIM đã được kích hoạt sẵn dịch vụ di động trả trước khi chưa đăng ký thông tin thuê bao theo quy định.

Thanh tra Bộ, thanh tra các Sở TT&TT phối hợp với các đơn vị thuộc Bộ Công an, các cơ quan quản lý nhà nước tại địa phương có liên quan triển khai hoạt động thanh tra, kiểm tra, xác minh và xử lý các sai phạm trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về mua bán thông tin cá nhân và mua bán SIM đã kích hoạt sẵn dịch vụ di động trả trước khi chưa đăng ký thông tin thuê bao theo quy định tại các tổng đại lý bán SIM, đại lý bán SIM, điểm đăng ký thông tin thuê bao để xử lý theo quy định của pháp luật và công khai kết quả trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Với Cục Viễn thông, Bộ trưởng giao đơn vị này chủ trì, phối hợp với Cục An toàn thông tin, các đơn vị có liên quan thuộc Bộ TT&TT, các nhà mạng và các cơ quan báo chí, truyền thông khuyến cáo người dùng dịch vụ tăng cường cảnh giác, thận trọng trong việc cung cấp thông tin cá nhân trong đó bao gồm số thuê bao cho các tổ chức, cá nhân khác; nghiêm chỉnh chấp hành qui định về tự bảo vệ thông tin cá nhân và tuân thủ quy định của pháp luật về cung cấp thông tin cá nhân khi sử dụng dịch vụ trên mạng; không thu thập, sử dụng, phát tán, kinh doanh trái pháp luật thông tin cá nhân của người khác; không lợi dụng sơ hở, điểm yếu của hệ thống thông tin để thu thập, khai thác thông tin cá nhân.

Bên cạnh đó, Cục Viễn thông có trách nhiệm nghiên cứu, đề xuất các qui định về quản lý giá cước và khuyến mại trong hoạt động cung cấp dịch vụ của các doanh nghiệp viễn thông di động theo hướng tập trung ưu tiên cho các tổ chức, cá nhân đăng ký thông tin thuê bao đầy đủ, chính xác và cam kết là khách hàng thường xuyên của doanh nghiệp.

Điều 7 Luật An toàn thông tin mạng nghiêm cấm hành vi “Thu thập, sử dụng, phát tán, kinh doanh trái pháp luật thông tin cá nhân của người khác; lợi dụng sơ hở, điểm yếu của hệ thống thông tin để thu thập, khai thác thông tin cá nhân”. Điều 6 của Luật Viễn thông quy định “Doanh nghiệp viễn thông không được tiết lộ thông tin riêng liên quan đến người sử dụng dịch vụ viễn thông”. Tại Điều 5 của Thông tư 04/2012/TT-BTTTT của Bộ TT&TT quy định về quản lý thuê bao di động trả trước cũng nghiêm cấm hành vi “Mua bán, lưu thông trên thị trường SIM đã được kích hoạt sẵn dịch vụ di động trả trước khi chưa đăng ký thông tin thuê bao theo quy định”.